Levator ani syndroom 

Het levator ani syndroom (LAS) is een complex anorectaal pijnsyndroom, ook wel chronische proctalgia (=pijn in anus en endeldarm) genoemd. Deze pijn noemen we chronisch omdat deze constant of terugkerend aanwezig is, voor tenminste 3-6 maanden.

Wat is het Levator ani syndroom?  

Het levator ani syndroom (LAS) is een complex anorectaal pijnsyndroom, ook wel chronische proctalgia (=pijn in anus en endeldarm) genoemd. Deze pijn noemen we chronisch omdat deze constant of terugkerend aanwezig is, voor tenminste 3-6 maanden.

Klachten bij het levator ani syndroom (LAS)

LAS gekenmerkt zich door terugkerende episodes van anale druk, of doffe pijn hoog in de darm van ten minste 20 minuten, die vaak toeneemt bij lang zitten en verminderd bij staan en liggen. ’s Nachts is er zelden sprake van pijn, deze start vaak in de ochtend en kan in de loop van de dag toenemen. De pijn kan worden verergerd door ontlasten maar ook door koude, lange ritten in de auto, vermoeidheid, stress, angst en geslachtsgemeenschap. De pijn kan ook uitstralen naar het bekken en/of de benen.  

Uitstralende pijn in het bekkengebied kan ook worden veroorzaakt door triggerpoints; punten in een strakke streng in de spier die pijnlijk zijn bij druk. Uitstralende pijn in het bekkengebied die veroorzaakt wordt door een triggerpoint lijkt erg veel op pijn aan organen. 

Oorzaken van het levator ani syndroom

De levator ani spier is een onderdeel van het belangrijke spierencomplex dat we bekkenbodemspier noemen. De functie van de bekkenbodem is het ondersteunen van de organen in het bekken: de blaas, de prostaat, de vagina, de baarmoeder en de endeldarm. Er is in rust een constante mate van spanning aanwezig om de organen te ondersteunen. Ontspanning van deze spieren vindt kort plaats tijdens plassen, ontlasten en bij seksueel contact. Als de spieren tijdens deze momenten te gespannen zijn, bijvoorbeeld als gevolg van pijn, lukt het ontlasten niet of moeilijk. Daardoor kan ook sprake zijn van pijn tijdens en/of na de ontlasting die soms wel uren kan aanhouden. De overactiviteit kan ook leiden tot pijnklachten in de blaas, de prostaat, de vagina en/of de anus en er kunnen pijnklachten in de onderbuik of laag in de rug ontstaan. 

Wat kunt u zelf doen bij het levator ani syndroom

Pijnstilling 

Goede pijnstilling is de eerste stap. Het gaat immers om chronische pijn. De pijn is geen alarmsymptoom meer dat er iets ernstigs aan de hand is dat behandeld moet worden. De pijn is een aandoening op zichzelf geworden.  

De pijn zit nu in de weg want het veroorzaakt extra spierspanning, maar ook angst en afname van de zin om leuke dingen te doen. Hierdoor is er ook geen afleiding meer en is er meer aandacht om de pijn te voelen. Zo ontstaat een vicieuze cirkel. En dus is het belangrijk om vroegtijdig met sterke pijnstillers te beginnen. 

Onderzoek en diagnose bij het levator ani syndroom

Naast uw beschrijving over uw klachten is het lichamelijk onderzoek belangrijk om de diagnose vast te stellen. Tijdens het lichamelijk onderzoek wordt ook inwendig onderzoek gedaan. Dit is ook belangrijk om te weten of er een andere oorzaak voor de pijn is. 

Soms wordt een echografie of een MRI gemaakt om andere oorzaken uit te sluiten.  

In de Proctos Kliniek zal vaak ook een oriënterend psychologisch onderzoek plaatsvinden, omdat bekend is dat bepaalde psychologische factoren een belangrijke rol kunnen hebben in de pijnbeleving. 

Behandelen van het levator ani syndroom

Belangrijk is te weten dat LAS een ‘goedaardig’ pijnsyndroom betreft.  

De therapie bestaat uit een combinatie van behandelingen. 

Bekkenfysiotherapie 

Spierontspanning is de volgende stap: warme baden en ademhalings-en ontspanningsoefeningen. De oefeningen kunnen het beste gedaan worden onder professionele begeleiding van de fysiotherapeut die gespecialiseerd is in de bekkenbodem. De bekkenfysiotherapeute doet massage van de bekkenbodemspier (triggerpoints), myofeedback en rekt de bekkenbodemspier. Myofeedback is een methode waarmee de spanning in de bekkenbodemspier gemeten wordt en weergegeven op een scherm. Op die manier wordt inzicht gegeven in de hoogte van de spanning. Zodoende is het makkelijker om te zien wanneer er overactiviteit is en welke oefeningen nodig zijn om de spanning onder controle te krijgen. 

Botuline toxine injecties 

Indien bovenstaande behandelingen niet tot het gewenste resultaat leiden, kan botuline toxine in de bekkenbodemspier gespoten worden. Dit wordt uitgevoerd door uw behandelend arts.  

De botuline toxine verslapt de spier tijdelijk ( maximaal 3 maanden) en heeft als doel de vicieuze cirkel van pijn te doorbreken. Het is belangrijk dan ook uw oefeningen en behandeling bij de bekkenfysiotherapeut voort te zetten voor optimaal resultaat.  

Het levator ani syndroom gaat vaak gepaard met een chronische fissuur (een scheurtje bij de anus). Deze zal dan ook tegelijk adequaat behandeld moeten worden door uw behandelend arts. 

Zie ook onze patëntenfolder: Botulinetoxine injectie onder lokale verdoving en Operatie botulinetoxine injectie onder narcose